TÜİK’in istatistiklerine göre, emekli ve yaşlılara yapılan yardımlar, sosyal harcamaların en büyük bölümünü oluşturdu. 1 trilyon 267 milyar 924 milyon liralık sosyal yardımların 567 milyar 450 milyon TL’si emekli ve yaşlılar için yapıldı.
TÜİK, 2000-2022 yıllarını kapsayan Sosal Koruma İstatistiklerini yayımladı.
Sosyal koruma harcaması 2022’de bir önceki yıla göre yüzde 60,2 artış göstererek, 1 trilyon 291 milyar 77 milyon TL oldu. Bu harcamanın yüzde 98.2’sini 1 trilyon 267 milyar 924 milyon TL ile sosyal koruma yardımları oluşturdu.
Sosyal koruma yardımlarında ise en büyük harcama 567 milyar 450 milyon TL ile emekli/yaşlılara yapılan harcamalar oldu. Bunu 396 milyar 993 milyon TL ile hastalık/sağlık bakımı harcamaları takip etti.
GSYH’NİN YÜZDE 8,4’Ü SOSYAL YARDIMLARA GİDİYOR
Sosyal koruma harcamalarının gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) içindeki payı 2022 yılında yüzde 8,6 oldu. Sosyal koruma yardımlarının GSYH içindeki payı ise yüzde 8,4 olarak gerçekleşti. Risk/ihtiyaç grupları bazında bakıldığında, emekli/yaşlılara yapılan harcamaların yüzde 3,8 ile en büyük paya sahip olduğu belirlendi. Bunu, yüzde 2,6 ile hastalık/sağlık bakımı ve yüzde 1,0 ile dul/yetim harcamaları takip etti.
ŞARTLI YARDIMLARIN YARISI AİLE-ÇOCUK YARDIMINDAN OLUŞUYOR
Sosyal koruma yardımlarının yüzde 13’ü “şartlı” verilen yardımlardan oluştu. Şartlı yardımlar içinde en büyük payı yüzde 47,5 ile aile/çocuk yardımları oluşturdu. Bunu yüzde 20,4 ile engelli/malul yardımları ve %13,9 ile hastalık/sağlık bakımı yardımları takip etti.
SOSYAL YARDIMLARIN BÜYÜK BÖLÜMÜ NAKDİ OLARAK VERİLİYOR
Sosyal koruma yardımlarının yüzde 62,4’ü nakdi olarak verildi. Nakdi yardımlarda en büyük payı yüzde 71,2 ile emekli/yaşlılara yapılan yardımlar oluşturdu. Bunu yüzde 18,6 ile dul/yetim yardımları ve %4,5 ile aile/çocuk yardımları takip etti.
SOSYAL KORUMA GELİRLERİ
Sosyal koruma gelirlerinin yüzde 41,4’ü devlet katkılarından oluştu. Kalan yüzde 28,4’ünü işveren sosyal katkıları ve yüzde 23,1’ini koruma kapsamındaki bireyler tarafından yapılan sosyal katkılar oluşturdu.
SOSYAL KORUMA HARCAMASI NELERİ KAPSIYOR?
Sosyal koruma harcaması; sosyal koruma yardımları, idari masraflar ve diğer harcamalardan oluşuyor Sosyal koruma yardımları ise “risk grubu” olarak belirlenen 8 ayrı kalemde yapılıyor. Bunlar hastalık/sağlık bakımı, engelli/malul, emekli/yaşlı, dul/yetim, aile/çocuk, işsizlik, konut ile sosyal dışlanma başlıkları kapsıyor.
